पुरैनी तालमा यस वर्ष २८ प्रजातिका आगन्तुक चरा भेटिएका छन् । उत्तरी चीन, मङ्गोलिया, रुसलगायतबाट हिउँदे आगन्तुक जलपन्छी यहाँ आएका हुन् । शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्ज बाहिर बेलौरी नगरपालिका-६ स्थित भुराकोटमा रहेको यो ताल २८ बिघा जमिनमा फैलिएको छ । तालमा सुनजुरे हाँस, मालक, कालीजुरे, हरियो टाउके, सिन्दुरे, बिजुलागैरो, खडखडे, बेल्चाठुँडे हाँससहित श्वेताँखीभौं, सुईरो पुच्छ्रे, सिउरे डुबुल्की चरा, ठुलो जलेवा लगायतका आगन्तुक चरा यसवर्ष आएको चराविद् हिरुलाल डङ्गौराले जानकारी दिए । पुरैनी तालमा आगन्तुक र स्थानीयस्तरमा पाइने गरेर ५५ प्रजातिका जलपन्छी पाइने गरेको जनाइएको छ । यो तालमा देखिएकामध्ये कैलेटाउके हाँस, सारस विश्वमै दुर्लभ र भुँडीफोर गरुड सङ्कटको नजिक रहेको पन्छी…
Author: Kathmandu Khabar
काठमाडौं । काठमाडौं महानगरपालिकाले आज आफ्नो मातहतका विद्यालयहरूमा अनुगमन गर्ने भएको छ । क्रिसमसको पूर्वसन्ध्यामा सान्टा बनाउने नाममा विदेशी संस्कृतिको प्रचार गरेको गुनासो आएपछि महानगरपालिकाले यसअघि नै अतिरिक्त पोषाक किन्न विद्यार्थीलाई बाध्य नपार्न चेतावनी दिएको थियो । स्कुलले आइतबार साना कक्षाका सबै विद्यार्थीलाई सान्टाको लुगा लगाएर आउन भनेपछि अभिभावकले महानगरमा गुनासो गरेका थिए । गुनासो बमोजिम महानगरपालिकाले यस्तो चेतावनी दिएको थियो । काठमाडौं महानगरपालिकाका शिक्षा प्रमुख सीताराम कोइरालाले आइतबारदेखि विद्यालयहरुमा अनुगमन सुरु गरिने बताए । महानगरले कुनै एउटामात्रै चाडलाई लक्षित गरी नभनेको उनको भनाइ छ । ‘सबै चाडपर्वको लागि भनेको हो । कुनै एउटा चाडलाई मात्र लक्षित गरेर भनेको होइन…
काठमाडौँ । काठमाडौँ महानगरपालिकाको केन्द्रीय कार्यालयमा रहेको सहायता कक्षमा साङ्केतिक भाषाको अनुवादक (दोभासे) राख्ने भएको छ । बुझाइका कारण कुनै पनि सेवाग्राही सेवाबाट वञ्चित हुनु नपरोस् भनेर कामपाले यस किसिमको व्यवस्था गर्न लागेको बताएको छ । “नागरिकलाई समावेशी र पहुँचयुक्त सरकारको प्रत्याभूति गर्न हामीले सामाजिक क्षेत्रका कार्यक्रममा विशेष प्राथमिकता दिएका छौँ,” कामपाको सामाजिक समिति संयोजक रामकुमार केसीले भन्नुभयो । उहाँका अनुसार साङ्केतिक भाषामा मात्र कुरा बुझ्ने सेवाग्राहीले कामपाको सेवाबाट वञ्चित हुन नपरोस् भनेर यस किसिमको व्यवस्था गर्न लागिएको हो । कार्यालयमा उपलब्ध हुने यो सेवासँगै आवश्यकताका आधारमा लक्षित वर्गलाई साङ्केतिक भाषाको तालिम पनि उपलब्ध गराउने संयोजक केसीले जानकारी दिए ।…
सांस्कृतिक सम्पदा संरक्षणका लागि बनाइएको भक्तपुरको ‘सिं कमी छेँ’ लाई प्रतिष्ठित सन् २०२३ को युनेस्को एसिया-प्यासिफिक अवार्डअन्तर्गत दिगो विकासका लागि विशेष मान्यताले सम्मान गरेको छ। विश्व सम्पदामा सूचिकृत सहर भक्तपुरको मुटुमा अग्लो उभिएको ” सिं कमी छेँ” लचिलोपन र सांस्कृतिक प्रामाणिकताको प्रमाण हो। विसं २०७२ सालको विनाशकारी भूकम्पपछि परम्परागत इँटा र काठ, प्रविधिहरू प्रयोग गरेर, आधुनिक शिल्पकलासँग युगौं पुरानो कलालाई निर्बाध रूपमा प्रयोग गर्दै २०० वर्ष पुरानो घर सिकमी छेंलाई पुनर्निर्माण गरेको हो । घरले सुरक्षा मापदण्डहरू मात्र पूरा गर्दैन तर भक्तपुरको ऐतिहासिकता र संस्कृतिलाई जोगाएर भूकम्पीय सुरक्षालाई पनि ध्यानमा राखेर बनाइएको यो घर एउटा ज्वलन्त उदाहरण रहेको छ।
काठमाडौँ उपत्यका तथा भक्तपुर राज्यमा राजा रणजीत मल्लको विशेष महत्व छ । उनका सात दरबारका कारणमात्र नभै उनका पाँच महारानीका कारण चर्चित र उल्लेखनीय मानिन्छन् । रणजीत मल्लका जेठी महारानीका जेठा पुत्र बीरनरसिंह मल्लसँग् गोरखाका राजा पृथ्वीनारायण शाहले मित लगाएका थिए । राजा रणजित मल्लका पाँच श्रीमतीहरू थिए । १. वृद्धिलक्ष्मी २. ऋद्धिलक्ष्मी ३. बुद्धिलक्ष्मी ४. नवमैजु ५. जयलक्ष्मी (मनमैजु) । पाँच महारानीबाट जन्मिएक डेढ़ दर्जन सन्तानका लागि राजा रणजीत मल्लले बहालहरू बनाएका थिए । युद्ध भयो भने भाग्न पनि हुने अनि छोराहरूलाइ बस्न पनि सजिलो हुने भएको यस्ता बहाहरू बनाएको बताइन्छ । भक्तपुरमा राजा रणजीत मल्लसँगै बिभिन्न राजाहरूले बहाहरू…
चेतना धर्मकाय प्रकृतिमा, सुखावती जस्ता शुद्ध क्षेत्रमा वा मानव क्षेत्रमा अनुकूल अस्तित्वमा स्थानान्तरण गर्न सकिन्छ भन्ने बौद्ध मान्यता रहेको छ । यो अभ्यास नरोपाका छवटा योगहरूमध्ये एक हो, तर अन्य धेरै वंश र शिक्षण प्रणालीहरूमा पनि पाइन्छ, आवश्यक फोवा अभ्यास यो अभ्यास सोग्याल रिन्पोछेले दि तिब्बती बुक अफ लिभिङ एन्ड डाइइङ्गमा दिएको सुझावबाट अपनाएको विधि हो । उनले यसलाई ‘अत्यावश्यक फोवा अभ्यास’ भनेका छन् । एक गहिरो र लाभदायक अभ्यास जुन एक मरेको व्यक्तिको लागि गर्न सकिन्छ वा जो कोही बितेको छ त्यो तिब्बती परम्पराको एक अभ्यास हो जसलाई फोवा भनिन्छ (उच्चारण “पो-वा”), जसको अर्थ चेतनाको स्थानान्तरण हो। यो अभ्यासले…
काठमाडौ उपत्यकाको सुरुवाति इतिहासका कुरा गर्दा बागमती नदीको महत्व सबैभन्दा पहिले आउँछ । बागमतीको पूण्यको कथा इच्छुमती टुकुचाको संगम कालमोचन घाटबाट शुरु हुन्छ । मञ्जुश्रीले स्थापना गरेको शहर मञ्जुपाटनको सीमा मानिन्छ । त्यस पछि बागमती र विष्णुमतीको दोभान टेकू दोभानको आउँछ । पवित्र तिर्थस्थलको रुपमा लिइने टेकू दोभानलाई नेपालको नामाकरणका प्रमुख कारणको रुपमा लिइने ने मुनी ऋषीको बासस्थानका रुपमा लिने गरिन्छ । बागमतीको पवित्र ठाउँ भएको हुँदा यहाँ घाटहरु पनि धेरै छन् । थापाथली नजिकै कालमोचन घाट, चन्द्र घाट, जुद् घाट, पुरेत घाट, कैटा घाट, हनुमान घाट, मिसा घाट, पञ्चनारी घाट, टेकु दोभान घाट लहरै घाटहरु छन् । साथै पवित्र मन्दिरहरु…
ललितपुरमा राज्यप्रकाश मल्ल राजा भएको बेला उनका दाजु कान्तिपुरका राजा जयप्रकाश मल्लको सल्लाहअनुसार तनिगलटोलका ढुंगेधाराको बगैँचासहितको चारतले चौघेराभवन केपुचिन पादरीका लागि चन्द्रशेखर मल्ल र दैवज्ञ कोटिराज जोशीलाई साक्षी राखेर विसं. १८११ मा ताम्रपत्र नै गरी प्रदान गरिदिएका थिए (आचार्य, २०६१ः२१२)। विसं. १७६७ मा कान्तिपुरमा केपुचिन सम्प्रदायका फ्र्याङ्क र एन्थोनी मेरी नाम दुई पादरी कान्तिपुर आएका थिए। राजा महिन्द्रसिंह र झगल ठकुलले उनीहरूको स्वागत गरे। विसं. १७६७ मा उनीहरूले कान्तिपुरमा चर्च बनाइसकेका थिए। तर, ब्राहृमणहरूले विरोध गर्दा ती पादरीहरू त्यहाँबाट हटेर भक्तपुर गए। भक्तपुरका राजा भूपतिन्द्र मल्लले उनीहरूको स्वागत गरे। विसं. १७७९ मा जगज्जय मल्ल कान्तिपुरका राजा भए। उनले भक्तपुरको एक…
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछानेमाथि पोखरामा खोया प्रहार भएको छ । अमरसिंह चोकको खेल मैदानमा आयोजित सभालाई सम्बोधन गर्ने क्रममा लामिछानेमाथि स्टेजमै खोया प्रहार भएको हो । प्रहरीले लमजुङका २८ वर्षीय सन्तोष रानाभाटलाई नियन्त्रणमा लिएको बताएको छ । तर, रविले कास्कीको सूर्य दर्शन बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाबाट एक करोड रुपैयाँ लिएको समाचार प्रकाशित भएपछि आक्रोशित पीडितले मकैको खोया प्रहार गरेको धेरैको भनाई छ । रानाभाटलगायतले उक्त सहकारीमा राखेको रकम डुबेको छ । सहकारीको करोडौं रुपैयाँ झिकेर रविका व्यावसायिक पाटर्नर जिबी राई बेपत्ता भएका छन् । उनै राईसँगको सहकार्यमा ग्यालेक्सी टेलिभिजनको निम्ति भन्दै गोर्खा मिडिया नेटवर्कको नाममा रविले एक…
मकवानपुरको राक्सिराङ गाउँपालिकाले इसाई धर्मावलम्बीहरूको महान् पर्व क्रिसमस मनाउन तीन दिन सार्वजनिक बिदा दिएको छ।गाउँपालिकाले क्रिसमस मनाउन आइतबारदेखि मंगलबारसम्म (तीन दिन) सार्वजनिक बिदा दिएको हो। गाउँपालिकाले विज्ञप्ति नै जारी गरेर सो अवधिभर गाउँपालिकाभित्रका सम्पूणर् सार्वजनिक कार्यालय, सरकारी कार्यालय, शिक्षण संस्था एवम् बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरू बन्द रहने जानकारी गराएको छ। गाउँपालिकाका प्रवक्तासमेत रहेका वडा-५ का अध्यक्ष हरिबहादुर प्रजाले कार्यपालिकाको बैठकबाटै तीन दिन बिदा दिने निणर्य भएको जानकारी दिए। सोमबार क्रिसमस र मंगलबार उधौली पर्वको सार्वजनिक बिदा पर्ने हुँदा कार्यपालिका बैठकबाट आइतबार पनि सार्वजनिक बिदा दिने निणर्य भएको उनले बताए। उनका अनुसार गाउँपालिकाभित्र ४६ प्रतिशतभन्दा बढी मानिसहरूले इसाई धर्म मान्छन्। क्रिसमस…