काठमाडौं खबर 
साउन ३०, २०८१ काठमाडौं । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)ले सन् २०५० सम्ममा चारमध्ये एक जनामा श्रवण क्षमतामा कमी आउन सक्ने चेतावनी दिएको छ । पछिल्लो समय बढ्दै गएको एयरबड संस्कृतिले यस्तो समस्या निम्त्याउन सक्ने चेतावनी डब्लुएचओले दिएको हो । उसले गरेको एक अध्ययनका अनुसार करिब ६५% मानिसले इयरबड, इयरफोन वा हेडफोनबाट संगीत, पोडकास्ट वा अन्य कुनै पनि कुरा सुन्दा आवाज ८५ डीबी (डेसिबल) भन्दा बढी राख्छन्, जुन कानको भित्री भागका लागि अत्यन्त हानिकारक हुन्छ ।
आजकल संगीत सुन्नबाहेक इयरबड वा इयरफोनहरू सोशल मिडिया प्लेटफर्महरूमा रीलहरू र भिडियोहरू हेर्नका लागि पनि प्रयोग गरिन्छ, जसमा कहिलेकाहीँ भोल्युम आउटपुट सामान्यभन्दा बढी हुन्छ। लामो समयसम्म प्रयोग गर्नाले कानलाई हानि पुग्छ । विश्वको पाँच प्रतिशतभन्दा बढी जनसंख्याको श्रवणशक्ति हानि छ। यीमध्ये अधिकांश मानिसहरू निम्न र मध्यम आय भएका देशहरूमा बस्छन् ।
इयरफोन विशेषज्ञहरूका अनुसार एयरबड प्रयोग गर्दा केही विषयमा ध्यान दिइयो भने यो जोखिम धेरै कम गर्न सकिन्छ । उनीहरूका अनुसार इयरफोन वा इयरबडबाट उत्पन्न ध्वनि तरंगहरू हाम्रो कानमा पुग्छन्, जसका कारण कानको पर्दा कम्पन हुन थाल्छ। यो कम्पन कानको कोक्लियामा पुग्छ। कोक्लिया एउटा खोक्रो सर्पिल आकारको हड्डी हो, जुन मानव कानको भित्री भागमा हुन्छ। सुन्ने प्रक्रियामा यसले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ।
चर्को आवाजको निरन्तर र लामो समयसम्म सम्पर्कले श्रवणशक्ति गुमाउन सक्छ। साथै, कानको संक्रमण वा बहिरापन पनि हुन सक्छ, जुन निको हुन सक्दैन। डेसिबल ध्वनि नाप्ने एकाइ हो । ७० वा सोभन्दा कमको आवाज हाम्रो श्रवण क्षमताको लागि सुरक्षित मानिन्छ। यो दुई व्यक्ति बीचको सामान्य कुराकानीको आवाज हो। धेरैजसो व्यक्तिगत संगीत उपकरणहरू (इयरफोनहरू, इयरबडहरू) ६० प्रतिशत भोल्युम स्तरमा ७५-८० को ध्वनि स्तर हुन्छ। यदि तपाईंले लामो समयसम्म ८५ डिबीभन्दा बढी भोल्युममा कुनै कुरा सुन्नुभयो भने, तपाईंको श्रवण क्षमता बिस्तारै कमजोर हुन थाल्छ।
इयरफोन र इयरबडले फुल भोल्युममा ११० डीबीको आवाज निकाल्छ। डीबी बढ्दा सुरक्षित सुन्ने समय घट्छ। इयरफोन र इयरबडहरू दिनमा ९० मिनेटभन्दा बढी प्रयोग गर्नु हुँदैन।